Wyniki nowego raportu Światowego Programu Żywnościowego ONZ (World Food Programme, WFP) i Mastercard pokazały, że koszt posiłku w najbiedniejszych krajach świata może sięgnąć setek dolarów po uwzględnieniu siły nabywczej pieniądza. Badanie pokazuje, że mieszkańcy krajów rozwijających się muszą płacić niemal całą dniówkę za jeden podstawowy posiłek – a nawet więcej, jeśli w kraju trwa wojna domowa lub znajduje się on w gospodarczej zapaści.*
Różnice względem krajów zamożnych są ewidentne. Jako podstawę autorzy raportu pt. „Liczenie ziaren fasoli: prawdziwy koszt żywności na świecie” przyjęli stan Nowy Jork w USA. Tam przygotowanie zwykłego posiłku, takiego jak potrawka z fasoli, kosztuje 1,20 dolara. Kwota ta stanowi 0,6% średniego dziennego dochodu. Z kolei w Sudanie Południowym, kraju o najgorszych wynikach, talerz jedzenia kosztuje 268 razy więcej, czyli 321,70 dolara, jeśli w obliczeniach uwzględnione zostaną warunki rynkowe takie, jak w Nowym Jorku. Z kolei w Nigerii wydatek ten sięgnąłby 200 dolarów, czyli byłby 167 razy większy niż w USA.
Zakładając amerykańskie warunki ekonomiczne, w Polsce ryż z fasolą po kosztowałby 5,5 dolara (ok. 20 zł), czyli byłby 4,5 razy większy niż w Nowym Jorku, ale 58 razy mniejszy niż w Sudanie Południowym. Z kolei jeśli za podstawę obliczeń przyjęlibyśmy warunki panujące w Polsce, koszt podstawowego posiłku w Sudanie Południowym wyniósłby ponad 200 zł, a w Nigerii 157 zł. To pokazuje, z jak wielkim wyzwaniem zmagają się mieszkańcy najbiedniejszych rejonów naszego globu.
Wnioski z badania zwiększyły determinację Mastercard do osiągnięcia celu, zapowiedzianego w ramach globalnej inicjatywy, aby ufundować 100 milionów posiłków potrzebującym na całym świecie.
Kraje i terytoria, które najgorzej wypadły w badaniu to:
| Kraj / region | Część dziennego dochodu, jaką trzeba wydać na posiłek | Koszt posiłku w warunkach nowojorskich | Koszt posiłku w warunkach polskich |
| Sudan Południowy | 155% | 321,70 dol. | 200,93 zł |
| Nigeria | 121% | 200,32 dol. | 156,85 zł |
| Syria (miasto Deir ez-Zor) | 115% | 190,11 dol. | 149,07 zł |
| Malawi | 45% | 94,43 dol. | 58,33 zł |
| Demokratyczna Republika Konga | 40% | 82,10 dol. | 51,85 zł |
„Nie możemy żyć, uczyć się ani rosnąć bez jedzenia” – powiedziała Ann Cairns, prezes Mastercard ds. rynków międzynarodowych. „W Mastercard wykorzystujemy technologię i zasoby, aby polepszyć warunki życia ludzi i zatrzymać błędne koło ubóstwa. Nasze zobowiązanie do zapewnienia 100 milionów posiłków oraz partnerstwo z WFP pomoże w uwolnieniu świata od głodu”.
Codziennie 815 milionów ludzi na świecie cierpi głód. Inne badania prowadzone wspólnie przez Mastercard i WFP pokazały bezpośredni związek między pożywnymi posiłkami w szkole a osiągnięciami akademickimi i wydajnością pracy w późniejszym życiu. Dzieci, które korzystały z 10‑letniego programu posiłków szkolnych na Sri Lance zarabiały później o 5% więcej w dorosłym życiu. Analiza kosztów i korzyści pokazała także, że każdy dolar zainwestowany w posiłki w szkole zwraca się w postaci 3-10 dolarów.
„Rodzice często stoją przed trudnym wyborem: czy wysłać dzieci do pracy, by wyżywić rodzinę, czy do szkoły i pozwolić rodzinie głodować” – dodała Cairns. „Dzięki fundowaniu posiłków umożliwiamy dzieciom pozostanie w szkole, kontynuację nauki i większą wydajność w pracy w wieku dorosłym. W efekcie rozwijają się rodziny, społeczności i całe gospodarki”.
„Raport ‘Liczenie ziaren fasoli’ ujawnia krzywdzące nierówności w dostępie do jedzenia” – powiedział David Beasley, dyrektor wykonawczy w WFP. „Dzięki współpracy z Mastercard mogliśmy dogłębnie przebadać przyczyny ubóstwa, ale też znaleźć nowatorskie rozwiązania pozwalające zminimalizować zgubne skutki konfliktów zbrojnych, klęsk żywiołowych czy innych tragedii powodujących zakłócenia w dostawach żywności. Nasze nowe badanie pokazuje, jak pilne są wspólne działania nakierowane na zakończenie konfliktów i pokonanie problemu głodu do 2030 r.”
Mastercard i WFP pragną zwrócić uwagę na kilka prawdziwych przyczyn, wskutek których kraje wpadają w błędne koło ubóstwa i głodu: konflikty, niepewność jutra, przerywane łańcuchy dostaw oraz plony przechowywane nieodpowiednio z powodu braku odpowiednich rozwiązań technicznych. Z kolei celem współpracy obu instytucji jest wdrożenie innowacyjnych programów, dot. na przykład fundowania pełnowartościowych posiłków szkolnych, by pomóc w rozwiązywaniu złożonych problemów skutkujących głodem i ubóstwem.
*Metodologia
Skomponowano zwykły posiłek: gulasz z fasoli lub innych warzyw strączkowych, z dodatkiem węglowodanów naturalnych dla miejscowej diety. Opracowano ilość każdego składnika i dokonano wyliczenia łącznej wagi zakupionych produktów żywnościowych oraz końcowej wagi posiłku gotowego do spożycia. Koszt składników na jedną porcję obliczono w walucie krajowej każdego z krajów objętych badaniem. Średni dzienny budżet na osobę określono w walucie rodzimej, będącej pochodną wysokości krajowego PKB na osobę. W przypadku ich braku posłużono się danymi pochodzącymi z innych źródeł. W badaniu obliczono także, jaka część średniego dziennego dochodu netto w każdym kraju jest potrzebna do zakupu jednego posiłku. Następnie obliczono teoretyczną cenę posiłku w cenach nowojorskich, mnożąc wskaźnik procentowy cena/dniówka przez budżet dzienny dostępny dla statystycznego nowojorczyka.