Wakacje to idealny moment na podjęcie pracy przez nastolatków. Jak wynika z badania Santander Bank Polska, choć ponad 80% młodych ludzi dostaje pieniądze na swoje wydatki, tylko 42% otrzymuje regularne kieszonkowe. Już co 3. nastolatek zarabia – w domu lub poza nim.
Ponad 80% nastolatków dostaje pieniądze na swoje wydatki, jednak tylko 42% regularnie – co tydzień lub co miesiąc. Niemal 1/5 młodych ludzi otrzymuje kieszonkowe nieregularnie, co może utrudniać im naukę zarządzania finansami. Prawie połowa badanych dostaje pieniądze od rodziców wtedy, gdy o nie poprosi. Ponad 15% dzieci otrzymuje zapłatę za wykonywanie obowiązków domowych – posprzątanie pokoju czy pościelenie łóżka. Ponad 18% dostaje pieniądze w nagrodę np. za dobre stopnie, a 46% jako prezenty np. z okazji urodzin.
– Kieszonkowe jest istotnym elementem w wychowaniu ekonomicznym dzieci i młodzieży. Ważne, aby wypłacać je regularnie. Kieszonkowe nie może być zbyt wysokie, ponieważ wtedy młodzi ludzie nie mają motywacji do oszczędzania. Należy także uświadamiać rodziców, że dawanie dzieciom pieniędzy w nagrodę lub za wykonanie obowiązków domowych, nie jest właściwym podejściem. Zamiast tego warto zaproponować dodatkowe prace, za które dziecko zarobi pieniądze, np. zamiast jechać na myjnię, poprosimy dziecko o umycie samochodu – mówi dr Agata Trzcińska z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, konsultantka merytoryczna projektu Finansiaki.
Wakacyjna praca – pierwszy krok do finansowej samodzielności
Niemal jedna trzecia badanych nastolatków podejmuje prace zarobkowe. Najwięcej zarabiających, bo aż 44% jest wśród najstarszych badanych w wieku 16-18 lat. Prace zarobkowe podejmuje 33% dzieci w wieku 10-12 i 32% w wieku 13-15 lat. Młodsi nastolatkowie częściej zarabiają w domu, natomiast starsi poza domem.
Dlaczego młodzi pracują? Bo chcą mieć pieniądze na własne wydatki i przyjemności – tak odpowiada aż 71% badanych młodych. Kolejną istotną motywacją jest przyjemność czerpana z samej pracy, którą wskazała jedna trzecia pracujących nastolatków. Tylko niewielki odsetek badanych pracuje z konieczności – zaledwie 3%, ponieważ ich rodzicom brakuje pieniędzy, a 4% z tych, którzy zarabiają, musi się samodzielnie utrzymywać.
– Zarządzanie finansami osobistymi to umiejętność przydatna przez całe życie. A samodzielnie zarobione przez nastolatki pieniądze stwarzają dobrą, naturalną okazję właśnie do takiej nauki w praktyce. Aby ułatwić wejście w świat finansów w Santander Bank Polska mamy konta i karty dla dzieci i nastolatków. Prowadzimy też projekt Finansiaki, który wspiera edukację finansową, pomaga rodzicom i nauczycielom przekazywać niezbędną wiedzę ekonomiczną już od najmłodszych lat – mówi Agnieszka Glińska-Pytlarz z Santander Bank Polska, odpowiedzialna za projekt Finansiaki.
Kontrola rodzicielska a samodzielność
Około połowa osób badanych jest zadowolona z tego, jak często rodzice włączają się w ich decyzje o wydatkach i nie chcieliby, żeby angażowali się bardziej. Jednak 47% nastolatków chciałoby, żeby rodzice rzadziej kontrolowali ich wydatki (47%) oraz mniej się nimi interesowali (44%). Im starsi nastolatkowie, tym mniej chcą kontroli, rozmów czy też zainteresowania rodziców w kwestiach ich wydatków.
– Wraz z wiekiem rośnie chęć samodzielności nastolatków i ich opór wobec kontroli finansowej, dlatego rodzice powinni stopniowo pozwalać młodzieży na usamodzielnianie się i dawać większą swobodę. Jednakże nie powinno to zwalniać rodziców z rozmów z dziećmi o pieniądzach – wielu nastolatków wskazuje, że kwestie ekonomiczne są dla nich interesujące, ale jednocześnie często sami nie wychodzą z inicjatywą pogłębiania tej wiedzy i zadawania pytań. Dlatego taką inicjatywę powinni przejąć rodzice – tłumaczy dr Agata Trzcińska z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, konsultantka merytoryczna projektu Finansiaki.
