Raport AMRON-SARFiN 3/2023: Wyraźne ożywienie rynku kredytów hipotecznych

Trzeci kwartał 2023 roku przyniósł dynamiczne wzrosty skali kredytowania hipotecznego. W tym okresie banki udzieliły 40 749 kredytów mieszkaniowych, czyli o 32,31% więcej w porównaniu do poprzedniego kwartału. Wzrost o 40,20% zanotowano również w ujęciu wartościowym – III kwartał br. zamknięto wynikiem 15,843 mld zł. Są to wyniki porównywalne z tymi osiągniętymi na rynku w pierwszej połowie ubiegłego roku, a więc okresie poprzedzającym głęboki kryzys z przełomu lat 2022 i 2023.

Wzrost zainteresowania kredytem mieszkaniowym związany był przede wszystkim z wejściem w życie programu „Bezpieczny kredyt 2%”. W ciągu trzech pierwszych miesięcy obowiązywania programu jego potencjalni beneficjenci złożyli do banków ponad 50 tysięcy wniosków o kredyt, z czego podpisano około 15 tysięcy umów kredytowych.

Ponownie wzrosła również średnia wartość udzielonego kredytu ogółem. W III kwartale 2023 wyniosła ona 387 980 złotych, a więc o 5,97% w porównaniu do wartości notowanej w poprzednim kwartale. Była to najwyższa wartość notowana dotychczas w historii rynku kredytów hipotecznych w Polsce. Warto dodać, że średnia wartość kredytu udzielanego w ramach programu rządowego sięga 400 tys. złotych.

Poza uruchomieniem rządowego programu „Bezpieczny Kredyt 2%”, na ożywienie rynku kredytowego wpłynęła również decyzja Rady Polityki Pieniężnej, która we wrześniu br. po raz pierwszy od 38 miesięcy w sposób zdecydowany obniżyła podstawowe stopy procentowe NBP, w tym stopę referencyjną NBP, z poziomu 6,75% do 6,00%. Co jeszcze ważniejsze, wskaźnik WIBOR 3M z maksymalnego poziomu 7,59% w listopadzie 2022 roku spadł do poziomu 5,72% na koniec analizowanego okresu. Podejmowaniu decyzji o zakupie mieszkania, pomimo wysokich kosztów kredytu, skłaniał szybki wzrost cen oraz drastycznie kurczący się zasób dostępnych na rynku mieszkań.

W porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku (III kwartału 2022 r.), zawarto o 19 531 (czyli 92,05%) więcej umów kredytowych, a ich wartość była wyższa o 8,835 mld zł (126,09%). Jednak skala kredytowania hipotecznego pozostaje nadal na relatywnie niskim poziomie, a wysoką dynamikę wzrostów przypisać należy przede wszystkim efektowi bazy, czyli katastrofalnym wynikom roku 2022.

Po zapaści akcji kredytowej w drugiej połowie roku 2022, od początku bieżącego roku obserwujemy wzrost akcji kredytowej, który nabrał dynamiki zwłaszcza w trzecim kwartale br. wyłącznie wskutek rządowego programu „Bezpieczny Kredyt 2%”. Jednak na kreowaną powszechnie opinię o boomie kredytowym jest zdecydowanie za wcześnie – przestrzega dr Jacek Furga, przewodniczący  Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości Związku Banków Polskich i prezes zarządu Centrum  Prawa  Bankowego  i Informacji Sp. z o.o.
Mimo znacznego wzrostu liczby udzielonych kredytów, utrzymuje się tendencja spadku liczby kredytów hipotecznych obsługiwanych przez polskie banki. Liczba czynnych umów o kredyt mieszkaniowy w Polsce na koniec III kwartału 2023 r. wyniosła 2, 292 mln. Ogólna kwota zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych wyniosła natomiast 482,661 mld zł, a więc nieznacznie, o 0,84%, wzrosła w porównaniu z wartością notowaną w końcu poprzedniego kwartału. Oznacza to spadek o ponad 10%, czyli nominalnie o 256 899 kredytów, w porównaniu do stanu na koniec rekordowego roku 2021 – nadal więcej kredytów spłacamy, niż zaciągamy nowych.
​Więcej informacji w materiałach poniżej

Zastrzeżenie numeru PESEL – pełne wdrożenie usługi dopiero od 1 czerwca 2024 r.
Z dniem 17 listopada 2023 r. rozpoczęto wdrożenia pierwszego etapu rozwiązania mającego poprawić bezpieczeństwo obywateli, tj. zastrzegania numerów PESEL. Od tego dnia każdy obywatel może zastrzec swój numer PESEL w publicznej bazie. Obecnie można to zrobić przez stronę internetową gov.pl lub w urzędzie gminy.

Usługa została wprowadzona na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości. Celem zastrzeżenia jest zwiększenie ochrony obywateli przed nadużyciami wynikającymi z kradzieży danych i ograniczenie wyłudzania środków finansowych poprzez zaciąganie zobowiązań finansowych na inną osobę, m.in. umowy kredytu, umowy pożyczki, umowy sprzedaży nieruchomości. Zgodnie z ustawą obywatele nie będą obciążani za zobowiązanie, które zostało zaciągnięte bez ich wiedzy mimo istniejącego zastrzeżenia.

Choć możliwość zastrzeżenia numeru PESEL istnieje już teraz, to takie zastrzeżenie będzie mieć skutek wyłącznie na przyszłość. Wynika to z faktu, że zgodnie z ustawą, od 1 czerwca 2024 roku podmioty takie jak banki, instytucje kredytowe lub notariusze przed zawarciem umowy lub podjęciem czynności będą musiały sprawdzać w rejestrze zastrzeżeń PESEL, czy numer PESEL danej osoby został zastrzeżony. Zatem zastrzeżenie numeru PESEL będzie chronić przed zdarzeniami, które będą mieć miejsce dopiero od 1 czerwca 2024 r., nawet jeśli zastrzeżenie zostało dokonane wcześniej.
Więcej informacji w materiałach poniżej

Monitor bankowy: Spada popyt na depozyty
W listopadzie Index Pengab odnotował wartość 16.0 pkt, m/m jest niższy o 10 pkt. Indeks prognostyczny m/m spadł o 6.7 pkt. do poziomu 19.0 pkt., a indeks ocen jest niższy m/m o 13.2 pkt. uzyskując wartość 13.0 pkt. W listopadzie m/m zaobserwowano zdecydowany spadek aktywności klientów na rynku depozytów, a także znaczące obniżenie prognoz w tym obszarze zarówno w przypadku klientów indywidualnych jak i przedsiębiorców. Wzrosła także m/m aktywność klientów indywidualnych na rynku kredytów konsumpcyjnych oraz kredytów obrotowych przedsiębiorstw. Listopadowy odczyt ujawnia m/m pogorszenie wartości sześciomiesięcznych prognoz sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw.
​Więcej informacji w materiałach poniżej

ŹRÓDŁOZBP