- Spółki Generali Życie TU oraz TU Allianz Życie stosowały niedozwolone postanowienia umowne.
- Prezes UOKiK zakwestionował mechanizm pobierania przez Generali Życie opłat alokacyjnych w umowach ubezpieczenia na życie z ufk i nałożył na tego przedsiębiorcę blisko 11,2 mln zł kary.
- W przypadku Allianz (dawniej Aviva) zastrzeżenia budziły niejasne klauzule modyfikacyjne umożliwiające podwyżki różnych opłat – spółka zaprzestanie ich stosowania, a konsumentom dotkniętym zmianami opłat wypłaci rekompensaty.
Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał 2 decyzje dotyczące stosowania klauzul niedozwolonych przez Generali Życie Towarzystwo Ubezpieczeń oraz Towarzystwo Ubezpieczeń Allianz Życie (dawniej Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie). W obu przypadkach dotyczyły one opłat w ubezpieczeniach na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (ufk).
– Przedsiębiorcy nie mogą wykorzystywać swojej silniejszej pozycji i zamieszczać w umowach postanowień, które ograniczają prawa konsumentów i są dla nich niekorzystne finansowo – mówi Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Generali Życie TU – blisko 11,2 mln zł kary
W latach 2016-2018 Generali Życie Towarzystwo Ubezpieczeń oferowało wieloletnie umowy o ubezpieczenie na życie z ufk o nazwie Pro Familia. Prezes UOKiK wydał decyzję, w której uznał postanowienia umowne określające tzw. opłaty alokacyjne w tym produkcie za niedozwolone. Na mocy zakwestionowanych klauzul spółka w pierwszych dwóch latach obowiązywania umowy pobierała – w zależności od wieku ubezpieczonego – od 50 do 80 proc. składki regularnej. Niezależnie od tego spółka pobierała kilka innych opłat, np. administracyjną, operacyjną, za ryzyko.
– Postanowienia określające mechanizm pobierania opłat alokacyjnych miały zniechęcać konsumentów do odstąpienia od umowy. Ryzyko utraty znacznej części zgromadzonych oszczędności mogło skłaniać ubezpieczonych do kontynuowania umów, mimo że chcieliby się z nich wycofać. W ten sposób spółka ograniczała konsumentom prawo do rozwiązania umowy. Niedopuszczalne jest także przerzucanie na konsumentów kosztów, które powinny być zaliczane do ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
W ocenie Urzędu wysokie opłaty alokacyjne w pierwszych dwóch latach obowiązywania umów mają podobną funkcję jak kwestionowane kilka lat temu tzw. opłaty likwidacyjne pobierane przez ubezpieczycieli, gdy konsumenci chcieli rozwiązać polisy z ufk przed terminem. W przypadku obu rodzajów opłat finalnie często oznaczało to utratę zdecydowanej większości oszczędności przez klientów. Warto zaznaczyć, że postanowienia o umowach likwidacyjnych były uznawane za abuzywne i wpisywane do rejestru klauzul niedozwolonych.
Kara dla Generali Życie TU to 11 196 788 zł. Spółka musi też poinformować konsumentów o decyzji i jej skutkach, czyli o tym, że zakwestionowane klauzule należy traktować tak, jakby ich nie było w umowie. Po uprawomocnieniu się decyzji konsumenci będą mogli się na nią powoływać w sądzie przy dochodzeniu roszczeń.
Wcześniej Prezes UOKiK uznał za niedozwolone klauzule określające sposób pobierania opłat alokacyjnych przez MetLife Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie i Reasekuracji oraz AXA Życie Towarzystwo Ubezpieczeń (obecnie UNIQA).
TU Allianz Życie – rekompensaty dla konsumentów
Prezes UOKiK zainteresował się sprawą klauzul modyfikacyjnych umożliwiających podwyżki różnych opłat w umowach spółki Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie (obecnie Towarzystwo Ubezpieczeń Allianz Życie) po zawiadomieniu Komisji Nadzoru Finansowego. Zakwestionowane postanowienia przyznawały spółce prawo do jednostronnej zmiany warunków umów ubezpieczeń na życie z ufk w oparciu o nieprecyzyjne przesłanki. Umożliwiały przedsiębiorcy dokonywanie zmian tak ważnych dla konsumentów opłat, jak np. opłaty administracyjne, alokacyjne, manipulacyjne, za zarządzanie i administrację ufk czy zwiększenia składki regularnej przy jednoczesnym zachowaniu lub nawet obniżeniu sumy ubezpieczenia.
– W momencie zawierania umowy konsument musi otrzymać jasne, dokładne i jednoznaczne informacje na temat zasad wprowadzania przez przedsiębiorcę ewentualnych podwyżek. W tym przypadku tak nie było. W umowach nie były sprecyzowane przesłanki wzrostu opłat, spółka wskazywała tylko na niedookreślone wskaźniki, które będzie brała pod uwagę. Ponadto, nie została zachowana równowaga stron – umowy nie przewidywały analogicznych obniżek opłat w przypadku spadku tych wskaźników. Tego rodzaju postanowienia naruszają dobre obyczaje i zbiorowe interesy konsumentów – wyjaśnia Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
W trakcie postępowania TU Allianz Życie zobowiązało się, że przestanie stosować niedozwolone postanowienia, poinformuje o nich konsumentów i wypłaci poszkodowanym rekompensaty. Prezes UOKiK przyjął zobowiązanie, dzięki czemu uniknęła ona kary finansowej.
Rekompensaty przysługują uczestnikom grupowych ubezpieczeń na życie z ufk, którym na mocy zakwestionowanych klauzul ubezpieczyciel podniósł w rocznicę ubezpieczenia koszty ochrony ubezpieczeniowej lub za ryzyko śmierci. Otrzymają oni zwrot pieniędzy wynikających z podwyżek składki pobranych od 17 kwietnia 2016 r. do dnia zaniechania praktyki. Zwrot nastąpi jako wypłata na konto ubezpieczającego, który powinien przekazać pieniądze uczestnikowi ubezpieczenia (ubezpieczonemu) lub – w przypadku braku aktywności konsumenta – w jednostkach ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych. Szczegóły sprawdź w decyzji Prezesa UOKiK, która jest już prawomocna.
