Prawie co piąty aktywny mikroprzedsiębiorca* posiada czynne firmowe zobowiązanie kredytowe w bazie BIK. Łączna wartość czynnych kredytów firmowych aktywnych mikroprzedsiębiorców to 47,09 mld zł. 82% aktywnych mikroprzedsiębiorców oprócz kredytu firmowego posiada również czynny kredyt prywatny (konsumpcyjny, mieszkaniowy, kartę kredytową, limit debetowy). W zadłużeniu prywatnym dominuje (75%) zadłużenie z tytułu zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Sytuacja finansowa i ekonomiczna najmniejszych firm w Polsce ma ogromne znaczenie dla rozwoju całej gospodarki. Według badań Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości mikroprzedsiębiorstwa odpowiadają za ok. 30% PKB wytwarzanego przez firmy i zatrudniają 39% osób w pośród wszystkich zatrudnionych w gospodarce narodowej. Bez wątpienia więc dobra sytuacja mikroprzedsiębiorstw przekłada się na rozwój ekonomiczny Polski.
Szacuje się, że aktualnie w Polsce jest około 2 milionów aktywnie działających mikroprzedsiębiorców, niestety wielu z nich ma krótką historię działania na rynku i jak pokazują statystyki GUS może nie przetrwać na rynku. – Dlatego niezwykle ważne jest aby nieustannie pobudzać przedsiębiorczość – mówi dr Tomasz Kaczor główny ekonomista Banku Gospodarki Krajowej – służą temu programy i zestawy nowoczesnych usług bankowych dopasowanych do ich specyficznych charakterystyk wynikających z potrzeb, zdolności kredytowej, wieku czy dostępności zabezpieczeń.
Mikroprzedsiębiorcy w bazie BIK
Baza BIK Przedsiębiorca to aktualnie 974 tys. przedsiębiorstw w tym 588 tys. mikro z historią kredytową. Czynnych kredytowo w bazie BIK jest 713 tys. przedsiębiorców w tym 431 tys. mikro.
Poziom ukredytowienia aktywnych gospodarczo mikroprzedsiębiorców wynosi 18% – prawie co 5 (371,4 tys.) posiadał na koniec grudnia 2016r. czynne zobowiązanie kredytowe na całkowitą kwotę ponad 47 miliardów złotych. W bazie BIK wśród mikroprzedsiębiorców wyraźnie widać także zjawisko przenikania się finansowania firmowego i osobistego. 82% aktywnych gospodarczo mikroprzedsiębiorców posiadających czynny kredyt posiada również kredyt prywatny. W takim przypadku zadłużenie firmowe i prywatne jest prawie takie samo (39,27 mld firmowego wobec 38,38 mld prywatnego). W zadłużeniu prywatnym dominuje (75%) zadłużenie z tytułu zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Mikroprzedsiębiorcy zaciągają z reguły kredyty prywatne na wyższe kwoty niż kredytobiorcy nie będący mikroprzedsiębiorcami. W 2016r. w kredytach konsumpcyjnych wysokokwotowych czyli powyżej 100 tys. zł – ich udział wynosił 13%, a w wysokokwotowych kredytach mieszkaniowych – 16%.
Wyższe ryzyko kredytów mikroprzedsiębiorców przekłada się na jakość ich kredytów prywatnych
Mikroprzedsiębiorcy jako kredytobiorcy prywatni charakteryzują się wyższym poziomem ryzyka niż osoby prywatne nie będące mikroprzedsiębiorcami. Scoring powyżej 570 pkt posiada 63,3% osób prywatnych a tylko 52,6% mikroprzedsiębiorców.
– Wyższe ryzyko kredytowe przekłada się na niższą jakość kredytów prywatnych zaciągniętych przez mikroprzedsiębiorców w porównaniu do osób prywatnych. Szczególnie jest to widoczne w przypadku kredytów wysokokwotowych mieszkaniowych. – mówi Mariusz Cholewa prezes zarządu Biura Informacji Kredytowej – W przypadku kredytów mieszkaniowych zaciągniętych na kwotę powyżej 1 mln zł w ujęciu wartościowym udział kredytów przeterminowanych powyżej 90 dni dla mikroprzedsiębiorców wynosi 17%, dla osób prywatnych to 13%. Należy również podkreślić, że kredyty wysokokwotowe zarówno mieszkaniowe jak i konsumpcyjne charakteryzuje wysoka szkodowość. – dodaje Mariusz Cholewa.
Firmy działające na rynku powyżej 5 lat charakteryzuje niższe ryzyko kredytowe
Aktywność kredytowa mikroprzedsiębiorców zależy od długości historii rynkowej jaką może pochwalić się mikroprzedsiębiorca. Firmy działające na rynku powyżej 5 lat częściej są kredytobiorcami, ponieważ charakteryzuje je niższe ryzyko kredytowe. Wiąże się to z faktem, że około 1/3 firm nadal prowadzi działalność gospodarczą 5 lat po jej rozpoczęciu. Dzięki temu firmy o dłuższym stażu rynkowym mają łatwiejszy dostęp do kredytowania firmowego. – Mała aktywność młodych firm to także efekt podejścia do nich banków – mówi Tomasz Kaczor z BGK – nasze badania pokazują, że głównymi powodami nieprzyznania kredytu firmie jest brak zabezpieczeń lub zbyt krótki czas na rynku, czyli coś co młodej mikrofirmie sprawia szczególny problem.
Aktywność kredytowa mikroprzedsiębiorców determinowana jest również miejscem lokalizacji firmy. Można tłumaczyć to czynnikami kulturowymi, również w przypadku kredytów prywatnych najniższe ukredytowienie charakteryzuje Polskę południowo – wschodnią. Najniższy poziom ukredytowienia firmowego – 15,7% mają firmy z województwa lubelskiego, niewiele ponad 16% poziom ukredytowienia charakteryzuje firmy z województw podlaskiego oraz podkarpackiego. Najczęściej z kredytów korzystają mikroprzedsiębiorcy z województwa śląskiego (21,9%) oraz opolskiego (21,1%).
Koncentracja branżowa mikroprzedsiębiorców
Wyraźnie widać koncentrację branżową zadłużenia mikroprzedsiębiorców, co w dużej części wynika ze struktury branżowej prowadzonej w Polsce działalności gospodarczej.
70% łącznego zadłużenia firmowego polskich mikroprzedsiębiorców obejmuje 10 działalności w tym dominuje handel (detaliczny, hurtowy, samochodami) – który ma 31% udział w zadłużeniu wszystkich mikroprzedsiębiorców.
* Aktywny mikroprzedsiębiorca – mikroprzedsiębiorca ze statusem aktywny w CEiDG
