Sztuczna inteligencja i nowoczesne metody przetwarzania danych (64%) – to według ekspertów, biorących udział w konferencji Future of Payments najważniejsze trendy, które już dziś kształtują rynek płatności[1]. Zmiana pokoleniowa, edukacja finansowa oraz zaufanie wśród konsumentów będą natomiast kluczowymi czynnikami wpływającymi na tempo rozwoju i dynamikę adopcji płatności elektronicznych w Polsce.
Najważniejsze megatrendy oczami ekspertów
Fundacja Polska Bezgotówkowa podczas konferencji Future of Payments przeprowadziła badanie wśród ekspertów rynku płatności. Na podstawie uzyskanych odpowiedzi powstał raport „Przyszłość Płatności. W stronę bezpiecznego cyfrowego świata”, który prezentuje wizję rozwoju rynku w perspektywie najbliższych 5 lat. Według ankietowanych trendami, które odegrają największą rolę, będzie sztuczna inteligencja i algorytmy do analizy danych (64%), jak również postęp technologiczny i rozwój infrastruktury płatniczej (53%). Duży wpływ na kształt branży będą mieć także zmiany regulacyjne (51%) i rozwój płatności e-commerce (43%).
– Polska pod wieloma względami jest w gronie liderów płatności cyfrowych w Europie, m.in. w obszarze płatności kartowych, zbliżeniowych czy transakcji account-to-account. Kluczem do utrzymania wysokiego poziomu rozwoju są dalsze inwestycje w rozwój innowacji i systemów bezpieczeństwa oraz współpraca wszystkich uczestników rynku płatności w obszarach, które nie stanowią pola do konkurencji – komentuje Joanna Erdman, prezeska zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa.
Zaufanie konsumentów ważniejsze od innowacji
Nawet najbardziej zaawansowana technologia nie odniesie sukcesu, jeśli nie wzbudzi zainteresowania oraz zaufania wśród konsumentów. Badanie NBP pokazuje, że poziom wykorzystania płatności bezgotówkowych zależy m.in. od czynników demograficznych – młodsze osoby są bardziej skłonne korzystać z płatności cyfrowych niż seniorzy oraz poziomu edukacji cyfrowej i finansowej – im wyższy poziom kompetencji cyfrowych, tym większa chęć do korzystania z obrotu bezgotówkowego. Eksperci Fundacji Polska Bezgotówkowa zwracają uwagę również na trzecie kryterium, jakim jest miejsce zamieszkania, determinujące dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej czy internetowej. W badaniach Fundacji widać wyraźne różnice w wykorzystaniu płatności bezgotówkowych i gotówkowych między wielkomiejską populacją, a osobami zamieszkującymi małe miasta i wsie.
– Z perspektywy konsumentów na dynamikę rynku płatności wpływać będą trzy aspekty: dane, możliwość wyboru i doświadczenie. Coraz większe znaczenie zyskuje też inkluzywność – rozumiana jako włączenie wszystkich grup społecznych do gospodarki cyfrowej, w tym seniorów i mieszkańców mniejszych miejscowości oraz terenów wiejskich. Przyszłość płatności opiera się na znalezieniu równowagi pomiędzy dbałością o przyjazne doświadczenie użytkownika a zapewnieniem bezpieczeństwa – podsumowuje Jakub Kiwior, przewodniczący Rady Fundacji Polska Bezgotówkowa oraz dyrektor zarządzający Visa w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Kluczowa technologia dla rozwoju płatności
Eksperci zostali zapytani również o to, która technologia ich zdaniem będzie miała największy wpływ na rozwój płatności. Trzy czwarte ankietowanych przyznało, że jest to sztuczna inteligencja (75%). Jej rola może być kluczowa przede wszystkim w obszarze bezpieczeństwa, w tym wykrywania podejrzanych transakcji oraz usprawniania doświadczenia użytkownika. Niemal co drugi respondent wskazał także na technologie chmurowe (39%), które mogą poprawić dostępność, jakość i bezpieczeństwo infrastruktury IT oraz na biometrię i jej odmianę behawioralną (38%). Wysoko na liście znaczących technologii uplasowały się również systemy rozliczeniowe nowej generacji (instant payment RTGS) z 26% wskazań, technologia API (22%) oraz blockchain (19%).
Wyniki badania pokazują też, że jednym z ważniejszych aspektów rozwoju infrastruktury płatniczej w nadchodzących pięciu latach będzie łączenie systemów płatności natychmiastowych między krajami. Branża płatnicza będzie musiała również unowocześnić obecne systemy infrastruktury IT, zarówno od strony back-endu (chmura), jak i front-endu (terminale płatnicze i retail-service).
[1] Badanie Fundacji Polska Bezgotówkowa, ankieta przeprowadzona wśród ekspertów, którzy wzięli udział w konferencji Future of Payments, listopad 2023 r.