Badanie Mastercard: Jak Polki oceniają swoje kompetencje finansowe?

  • 40 proc. Polek pozytywnie ocenia swoją wiedzę finansową – pokazują wyniki badania Mastercard „Kobiety i Finanse 2024”;
  • 60 proc. ankietowanych kobiet przyznaje, że najlepiej czuje się w obszarze zarządzania domowym budżetem;
  • Rodzice (42 proc.) i social media (36 proc.) to dwa najczęściej wskazywane przez Polki źródła wiedzy finansowej.

Ze zleconego przez Mastercard badania „Kobiety i Finanse 2024” wynika, że Polki generalnie pozytywnie oceniają swoją wiedzę w wielu aspektach finansowych, jednak od strony praktycznej brakuje im pewności siebie, aby swobodnie zająć się zadaniami finansowymi, wykraczającymi poza obszar zarządzania domowym budżetem.

Teoria vs. praktyka

40 proc. Polek deklaruje, że posiada wiedzę finansową – wynika z badania Mastercard przeprowadzonego wśród kobiet w 12 krajach europejskich, w tym w Polsce. Swoje kompetencje Polki najlepiej oceniają w obszarach oszczędzania i w zagadnieniach dotyczących emerytury – kolejno 82 proc. i 68 proc. respondentek przyznaje, że ma wystarczającą wiedzę na ten temat. Pod względem praktycznym jednak, swobodnie radzi sobie z oszczędzaniem nieco mniej, bo 6 na 10 Polek. Ponad połowa badanych kobiet (57 proc.) pozytywnie ocenia także swój poziom zrozumienia kwestii związanych z inwestycjami, jednak tylko 37 proc. komfortowo zajmuje się tym tematem w praktyce. Podobnie wygląda kwestia kredytu hipotecznego: 51 proc. Polek deklaruje, że zna się na rzeczy, jednak mniej niż co trzecia (29 proc.) swobodnie zarządza spłatą kredytu. W praktyce, Polki najlepiej radzą sobie z szeroko rozumianym budżetowaniem (60 proc.), choć swoją znajomość tego zagadnienia pod kątem merytorycznym pozytywnie oceniła tylko połowa ankietowanych (50 proc.).

– Nasze badanie pokazało, że kobiety deklarują wiedzę i umiejętności w obszarze finansów, jednak wielu z nich brakuje pewności siebie, aby wziąć odpowiedzialność za sprawy finansowe związane z inwestycjami czy spłatą kredytu. Obszarem, w którym Polki czują się najbardziej komfortowo jest natomiast zarządzanie domowym budżetem i na tym polu kobiety chętnie podejmują inicjatywę. Ponad połowa Polek przyznała, że samodzielnie zarządza wydatkami w domu, a 27 proc. dzieli się tym zadaniem po równo z partnerem lub partnerką. To oznacza, że w wielu polskich domach to kobiety mają decydujący głos w sprawie pieniędzy – mówi Marta Życińska, dyrektorka generalna polskiego oddziału Mastercard Europe.

Polki łakną finansowej wiedzy

Tylko 8 proc. ankietowanych kobiet stwierdziło, że w ogóle nie interesuje się kwestiami finansowymi. Natomiast już co trzecia respondentka (32 proc.) każdego dnia sprawdza swoje konto bankowe, a 57 proc. minimum raz w miesiącu weryfikuje stan oszczędności. 35 proc. Polek przyznaje, że na sprawy finansowe (m.in. planowanie budżetu, oszczędności, inwestycje) poświęca porównywalnie tyle samo czasu, co na zarządzanie innymi aspektami swojego życia. Co 10. ankietowana zadeklarowała natomiast, że jej własne finanse zajmują ją bardziej niż inne aspekty życia.

Polki są także gotowe do tego, aby poszerzać swoją wiedzę finansową. 67 proc. respondentek przyznało, że szuka informacji i wskazówek, które pomogą im poprawić kompetencje finansowe. Jako główne źródło wiedzy finansowej kobiety wskazują najczęściej rodziców (42 proc.) oraz social media (36 proc.). Co trzecia (33 proc.) ankietowana stwierdziła, że ma ograniczony dostęp do zasobów edukacyjnych.

Zmiana percepcji finansów

Z badania Mastercard wynika również, że finanse są tematem tabu wśród kobiet. 35 proc. ankietowanych Polek przyznało, że w dzieciństwie nikt nigdy nie rozmawiał z nimi o sprawach finansowych. 45 proc. uważa, że rozmowy o pieniądzach nie są powszechne w naszym kraju, a niemal połowa (47 proc.) respondentek obawia się otwarcie mówić o finansach.

– Społeczne i psychologiczne ograniczenia przekładają się również na inne aspekty życia kobiet, np. na niższą aktywność w biznesie i mniejszą odwagę do aplikowania na wysokie stanowiska, co  oddziałuje na pozycję finansową i poczucie niezależności kobiet. W zmianie percepcji istotną rolę może odegrać biznes i pracodawcy oraz programy społeczne. Jedną z naszych ambicji powinno być wspieranie u kobiet  otwartej i odważnej postawy względem finansów i przedsiębiorczości, co zachęci kobiety do pokonywania własnych barier i korzystania z wiedzy i własnego potencjału – podsumowuje Marta Życińska z Mastercard.

Badanie „Kobiety i Finanse 2024” przeprowadzono na zlecenie Mastercard w styczniu 2024 r. wśród 12 146 respondentów (mężczyzn i kobiet) w 12 krajach europejskich: w Polsce, we Włoszech, w Wielkiej Brytanii, Belgii, Niemczech, Austrii, Hiszpanii, Francji, Portugali, Holandii, Szwajcarii i w Czechach.  

ŹRÓDŁOMasterCard