Niemal 37 mld odszkodowań i świadczeń po III kwartałach 2024 r. – duży wzrost wypłat związanych z żywiołami

Po trzech kwartałach 2024 r. Polacy otrzymali 36,8 mld zł z tytułu odszkodowań i świadczeń ubezpieczeniowych – wynika z danych zebranych przez Polską Izbę Ubezpieczeń (PIU). Aż o 40 proc. wzrosły wypłaty związane z żywiołami – gwałtowną pogodą oraz skutkami powodzi na południu Polski. Warto zwrócić uwagę na wzrost sumy wypłat związanych ze szkodami komunikacyjnymi.

Kluczowe liczby:

  • 36,8 mld zł dla poszkodowanych, w tym:
    • 12,2 mld zł z ubezpieczeń na życie,
    • 15,2 mld zł z ubezpieczeń komunikacyjnych (OC+AC),
    • 9,4 mld zł z pozostałych ubezpieczeń.
  • Na ubezpieczenia Polacy przeznaczyli 63,2 mld zł – to o 9,6 proc. więcej niż w porównywalnym okresie 2023 roku.
  • 102,8 mld zł aktywów stanowiły obligacje i inne papiery wartościowe o stałej kwocie dochodu, wspierające gospodarkę i finanse publiczne.
  • 18,8 mld zł aktywów było ulokowanych w akcjach spółek z GPW i innych papierach o zmiennej kwocie dochodu.
  • 1,3 mld zł podatku dochodowego zapłacili ubezpieczyciele.

Ubezpieczenia na życie

Rynek ubezpieczeń na życie powoli, ale stabilnie się rozwija. Widać rosnące zainteresowanie Polaków rozwiązaniami, które w razie śmierci lub choroby żywiciela rodziny zapewnią bliskim wsparcie finansowe. Rośnie również zainteresowanie produktami o charakterze inwestycyjnym. Szczególnie osoby o średnich dochodach zaczynają dostrzegać w nich bezpieczną formę inwestowania nadwyżek w domowych budżetach. Nadal jednak, w porównaniu do krajów Europy Zachodniej, w ubezpieczeniach na życie mówimy o dużym niedoubezpieczeniu Polaków. Konieczne jest wprowadzenie odpowiednich zachęt do długoterminowego oszczędzania oraz ochrony życia i zdrowia dla klientów. Potrzeba też wyrównania warunków działania zakładów ubezpieczeń i innych instytucji finansowych w kwestii podatku od aktywów. Bez tych zmian ten rynek nie będzie rozwijał się w szybszym tempie. A ma to kluczowe znaczenie dla zwiększenia możliwości wsparcia rozwoju polskiej gospodarki przez sektor ubezpieczeniowy – mówi Jan Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu PIU.

Ubezpieczyciele poprzez długoterminowe produkty ubezpieczeniowe mogą wspierać inwestycje, w tym zwłaszcza te ułatwiające rozwój infrastruktury, transformację energetyczną i ochronę klimatu. Przede wszystkim jednak w Europie produkty inwestycyjne, oparte na ubezpieczeniach, stanowią największą część (70%) inwestycji detalicznych. Są też jedynymi produktami, które pomagają ludziom inwestować z myślą o zabezpieczeniu na starość, jednocześnie oferując dodatkowe funkcje ochronne i korzyści.

W ubezpieczeniach na życie widoczny jest spadek wypłat, co w głównej mierze jest odzwierciedleniem spadku śmiertelności po okresie pandemii.

Na polisy życiowe wydaliśmy w pierwszym półroczu 2024 r. 17,7 mld zł. To o 4 proc. więcej niż rok temu. Ich liczba pozostaje na stabilnym poziomie – mamy 11,2 mln polis w ubezpieczeniach indywidualnych oraz 11,8 mln osób ubezpieczonych w ubezpieczeniach grupowych, którymi zainteresowanie rośnie kolejny kwartał. Składka z umów grupowych w pierwszym półroczu br. wyniosła 7,4 mld zł i wzrosła o 5,8 proc. w stosunku do tego samego okresu ubiegłego roku. To pokazuje, że ubezpieczenie na życie jest jednym z najważniejszych benefitów pracowniczych.

Ubezpieczenia komunikacyjne

W ubezpieczeniach majątkowych największą część odszkodowań stanowią tradycyjnie wypłaty w ramach polis komunikacyjnych. Odszkodowania z autocasco wyniosły 6,3 mld zł. To o niemal 20 proc. więcej niż przed rokiem.

Średnia składka OC komunikacyjnego wyniosła po III kwartałach 2024 r. 532 zł. To tylko o 23 zł więcej niż rok wcześniej (wzrost o 4,5 proc. r/r). W tym samym czasie średnia wartość szkody wzrosła rok do roku aż o 10,9 proc. do ponad 10,5 tys. zł. To 1035 zł więcej niż przed rokiem.

Obserwujemy stały wzrost kosztów szkód i to się nie zmieni w najbliższych miesiącach, bo rosną koszty części i usług. Ubezpieczyciele muszą to uwzględniać w swoich kalkulacjach, by spełnić ciążący na nich obowiązek zachowania równowagi między wypłatami odszkodowań a składkami. Trzeba się więc spodziewać kolejnych stopniowych wzrostów cen stawek OC komunikacyjnego – mówi Jan Grzegorz Prądzyński.

Ubezpieczenia majątkowe

Wskutek szkód wywołanych pożarami i innymi żywiołami, ubezpieczyciele wypłacili po III kwartałach 2024 r. ponad 2,3 mld zł. To wzrost aż o 40 proc. w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku.

Po trudnej wiośnie i burzliwym lecie, jesienią mierzyliśmy się ze skutkami powodzi na południu Polski. Ubezpieczyciele odnotowali od początku roku wiele lokalnych zdarzeń związanych z gradobiciami, wichurami, deszczami nawalnymi, ale też pożarami. Wiele miast, w tym Łódź, Bielsko Biała, Wrocław i Warszawa, podczas wakacji doświadczyło powodzi błyskawicznych. To świadczy o tym, jak ważne jest utrzymanie drożnej kanalizacji odpływowej. Z kolei tylko w ubezpieczeniach rolnych skutki finansowe wiosennych przymrozków to 379,64 mln zł. Deszcze nawalne i gradobicia spowodowały szkody w rolnictwie na 412,5 mln zł – mówi Andrzej Maciążek, wiceprezes zarządu PIU.

69 tys. właścicieli domów i mieszkań na południu otrzymało odszkodowania

69 tysięcy osób otrzymało wypłaty odszkodowań związane ze skutkami powodzi na południu Polski. Większość spraw jest już zamknięta, jednak do ubezpieczycieli nadal wpływają pojedyncze wnioski.

Pełne skutki powodzi poznamy dopiero za kilka, a nawet kilkanaście miesięcy. Wiele osób kompleksowe prace remontowe wykona dopiero wiosną. Trwa natomiast zbieranie dokumentacji w najbardziej skomplikowanych sprawach dotyczących przedsiębiorców. Odtworzenie choćby linii produkcyjnej może zająć kilka miesięcy. Warto jednak podkreślić, że mimo iż powódź była dramatyczna, to dzięki istniejącej infrastrukturze przeciwpowodziowej jej skutki dotknęły przeważnie te miejsca, w których infrastruktury nie było lub była wadliwa. To pokazuje, jak ważne są działania prewencyjne i budowanie systemów zapobiegania takim zjawiskom – wyjaśnia Jan Grzegorz Prądzyński.

Wynik netto

Polscy ubezpieczyciele wypracowali w pierwszym półroczu 2024 r. 8,3 mld zł zysku netto. Wpływ na ten wynik mają przede wszystkim zwiększone przychody z lokat ubezpieczycieli, związane m.in. z wysokimi stopami procentowymi. Znaczenie ma również spadek śmiertelności w stosunku do sytuacji w czasie pandemii, który wpłynął na mniejsze wypłaty z polis życiowych. Do budżetu państwa ubezpieczyciele odprowadzili 1,3 mld zł podatku dochodowego CIT.


Przykłady szkód ubezpieczeniowych z III kwartału 2024 r.

Rodzaj polisy Składka Zdarzenie Pomoc dla poszkodowanych
Obowiązkowa polisa OC 450 zł (rocznie) Stoczenie się pojazdu z górki, wjazd na pomost i uderzenie w przycumowaną łódź motorową Wypłacone odszkodowanie w kwocie 55 000 zł
Obowiązkowa polisa OC 1 701,44 zł (rocznie) Uderzenie w dwa pojazdy ciężarowe przewożące drewno do tartaku w wyniku nieustąpienia pierwszeństwa przez kierującego pojazdem Wypłacone odszkodowanie poszkodowanym
w kwocie: 150 591 zł
Dobrowolna polisa AC 1 200 zł (rocznie) Wpadnięcie samochodu (citroen a1, rocznik 2011) w powstałą w wyniku powodzi rozpadlinę ukrytą pod warstwą wody, porwanie pojazdu wraz z kierowcą przez wodę, całkowite zatopienie pojazdu Wypłacone odszkodowanie
w kwocie: 11 400 zł
Dobrowolna polisa AC 2 873,10 zł (rocznie) Całkowite zniszczenie pojazdu osobowego przez falę powodziową przechodzącą przez Głuchołazy Wypłacone odszkodowanie
w kwocie: 22 608 zł
Dobrowolna polisa AC 12 000 zł (rocznie) Całkowite spalenie się kombajnu z nieznanej przyczyny Wypłacone odszkodowanie
w kwocie: 460 000 zł
Ubezpieczenie działalności gospodarczej 657,67 zł (rocznie) Zalanie lokalu usługowego wraz z meblami podczas powodzi Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 11 604,45 zł
Ubezpieczenie działalności gospodarczej 2 112,00 zł (rocznie) Zalanie biura i pomieszczenia socjalnego wskutek powodzi Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 16 153,92 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 578,25 zł (rocznie) Zalanie domu i znajdujących się w nim ruchomości przez powódź Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 174 890,36 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 378,52 zł (rocznie) Całkowite zalanie mieszkania w Lądku-Zdroju na parterze po kilkudniowych ulewnych deszczach i pęknięciu zapory w Stroniu Śląskim Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 102 246,19 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 646,08 zł (rocznie) Zalanie całego parteru budynku z powodu intensywnych opadów deszczu, wylania rzeki i okolicznych strumieni, zalanie paneli podłogowych, pieca CO, mebli oraz sprzętu AGD, nasiąknięcie murów i tynków wodą Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 99 776,78 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 770,25 zł (rocznie) Zalanie nieruchomości podczas powodzi: domu, garażu, ogrodzenia oraz zabranie fotowoltaiki przez wodę Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 137 022,16 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 500,83 zł (rocznie) Zalanie mieszkania na parterze wskutek ulewnych deszczy i powodzi Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 113 596,79 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 698,00 zł (rocznie) Zalanie piwnicy i mienia w niej przechowywanego podczas powodzi Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 10 000 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 539,00 zł (rocznie) Zalanie domu w wyniku powodzi Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 61 963,22 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 3 000 zł (rocznie) Zalanie i zniszczenie domu, mienia ruchomego oraz budynków gospodarczych na posesji w wyniku powodzi Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 1 650 000 zł
Ubezpieczenie nieruchomości 1 000 zł (rocznie) Zniszczenie domu, mienia ruchomego oraz budynków gospodarczych na posesji Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 653 000 zł
Ubezpieczenie upraw 3 300 zł (rocznie) Zalanie i zniszczenie ziemiopłodów pszenicy Wypłacone odszkodowanie w kwocie: 600 000 zł
Polisa OC w życiu prywatnym 260 zł (rocznie, łącznie z ubezpieczeniem mieszkania) Zalanie firmy wskutek wycieku z instalacji wodnej w mieszkaniu znajdującym się powyżej Wypłacone odszkodowanie poszkodowanym w kwocie:
70 000 zł
Polisa turystyczna 580 zł (jednorazowo) Diagnoza martwiczego ostrego zapalenia trzustki podczas pobytu w Meksyku Pokrycie kosztów leczenia, hospitalizacji i repatriacji w kwocie: 1 114 165,88 zł
Ubezpieczenie na wypadek poważnego zachorowania i choroby nowotworowej (indywidualne) 3 267 zł (rocznie) Łagodny guz mózgu – oponiak leczony chirurgicznie Wypłacone świadczenie w kwocie: 178 509,35 zł
Ubezpieczenie na wypadek poważnej choroby (grupowe) 2 531,16 (rocznie) Diagnoza raka nerki Wypłacone świadczenie w kwocie: 300 000 zł
Ubezpieczenie na wypadek niezdolności do pracy (grupowe) 1 003,20 zł (rocznie) Rozsiana choroba nowotworowa z punktem wyjścia z płuc, przerzuty do węzłów chłonnych śródpiersia oraz drugiego płuca Wypłacone świadczenie w kwocie: 50 000 zł
ŹRÓDŁOPIU